Κάθε ζωντανός οργανισμός, που κατέχει το νευρικό σύστημα, γεννιέται με καθορισμένα και στοιχειώδη προγράμματα συμπεριφοράς, τα οποία είναι περιορισμένα σε αριθμό, στερεότυπα και βασίζονται στις ωφέλιμες βιολογικές εμπειρίες προγενέστερων γενεών.
Στην ειδική βιβλιογραφία τα έμφυτα στοιχειώδη προγράμματα συμπεριφοράς αναφέρονται ως ενστικτώδεις ανεξάρτητες, αντανακλαστικές λειτουργίες (Classical Conditioning – σύμφωνα με τον Edvin B. Twitmyer).
Χάρις στα έμφυτα προγράμματα τα ψάρια, μόλις γεννιούνται αρχίζουν να κολυμπάνε, οι μικρές χελώνες τρέχουν προς την θάλασσα, το πουλάρι περπατάει, το βρέφος αναγνωρίζοντας την μάνα του, εκφράζει τα πρώτα συναισθήματα του με χαμόγελο, κλαίει απαιτώντας φαγητό κ.τ.λ.
Κάθε πρόγραμμα έμφυτης συμπεριφοράς έχει τον στόχο ή ικανοποίηση των βασικών απλούστατων ενστικτώδεις αναγκών όπως η αναζήτηση τροφής, ο προσανατολισμός η αυτοάμυνα κ.τ.λ.
Τα προγράμματα έμφυτης συμπεριφοράς χαρακτηρίζονται με μεγάλη μονιμότητα καθόλου στην διάρκεια της ζωής.