Ως επί το πλείστον, οι νευρώσεις και βεγετονευρώσεις στην πλειοψηφία τους δημιουργούνται όταν λόγο της αρκετά μειωμένης της ενέργειας προσαρμογής, (ως αποτέλεσμα του ψυχολογικού – distress) τα έντονα αρνητικά συναισθήματα με πιο μεγάλη ευκολία “αποθηκεύονται” στην υποσυνείδητη μνήμη του ανθρώπου με την στερεότυπη, σταθερή μορφή.
Στην κατάσταση του DISTRESS, Όταν το όριο της ψυχολογικής αντοχής βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο, ταυτόχρονα αποδυναμώνεται η βούληση και χειροτερεύει η συγκέντρωσή της προσοχής. Σε αυτή την κατάσταση τα έντονα και παρατεταμένα αρνητικά συναισθήματα διάφορης αιτιολογίας (ο θάνατος του αγαπημένου προσώπου, η απιστία, η συνεχής ταπείνωση ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η επιδείνωση επιπέδου διαβίωσης, η παρατεταμένη αναμονή κλπ.) με ποιο μεγάλη ευκολία περνούν και «στερεώνονται» στην υποσυνείδητη μνήμη του ανθρώπου (σύμφωνα με τον επιστήμονα Edwin B. Twitmyer, πιο εύκολα δημιουργούνται επιβλαβές εξαρτημένες αντανακλαστικές λειτουργίες – ή αλλιώς, δημιουργούνται νέα «νευρωνικά δίκτυα» μεταξύ των κυττάρων του εγκεφάλου) και αργότερα κάνουν εμφάνιση στην συνειδητή σφαίρα σε μορφή διάφορων νευρωτικών συμπτωμάτων: δημιουργούνται οι φοβίες: η κλειστοφοβία η υψοφοβία η αγοραφοβία η θανατοφοβία κλπ. Ταυτόχρονα διαταράζεται η ποιότητα του ύπνου, παρατηρείται έντονη κρίση πανικού, επιδεινώνεται η μνήμη, εμφανίζεται ο εύκολος εκνευρισμός από μια ανούσια αιτία, η χαμηλή αυτοπεποίθηση, εμφανίζονται επίσης τα προβλήματα στην επικοινωνία, η υπερβολική ευαισθησία, πέφτει η ικανότητα για την εργασία. Εμφανίζονται επίσης διάφορες έμμονες ιδέες και πράξεις κ.τ.λ.
Σε κατάσταση DISTRESS οι (επιβλαβές αντανακλαστικές αντιδράσεις) αποκτημένες βλαβερές συνήθειες μπορούν να κάνουν την εμφάνιση τους ακόμα και στη λειτουργία εσωτερικών οργάνων, όταν κατά κανόνα, οι ιατρικές εξετάσεις δεν δείχνουν καμία οργανική διαταραχή. Σε αυτές τις περιπτώσεις μιλάμε για τις βεγετονευρώσεις – οι νευρώσεις εσωτερικών οργάνων – της αναστρέψιμες λειτουργικές διαταραχές του νευροφυτικού (αυτόνομο νευρικό) συστήματος, το οποίο ελέγχει όλες τις εσωτερικές λειτουργίες του οργανισμού: το καρδιακό, το αναπνευστικό, ο μεταβολισμός κλπ.
Στην περίπτωση των βεγετονευρώσεων παρατηρούνται λειτουργικές αποκλίσεις στη δουλεία των εσωτερικών οργάνων, π.χ. η σεξουαλική δυσλειτουργία (μη οργανικής προέλευσης), η διαταραχή καρδιακού και του αναπνευστικού ρυθμού,η παιδική νυχτερινή ενούρηση, οι ημικρανίες, οι ίλιγγοι, σύνδρομο του “ερεθισμένου” στόμαχου κλπ.
Η λειτουργία του νευροφυτικού συστήματος από την στιγμή της γέννησης σε μεγάλο βαθμό είναι αυτόνομη και αυτόματη (ανεξάρτητη από την νοημοσύνη). Η ομαλή λειτουργία της όμως μπορεί να επηρεασθεί από την συναισθηματική υπερένταση – DISTRESS. Στη δημιουργία των βεγετονευρώσεων μεγάλο ρόλο παίζουν οι δυνατές κρίσεις πανικού.
Οι όλες νευρωτικές διαταραχές (σύμφωνα με ICD – 10 διεθνή κατάταξη νόσων) συσχετίζονται με το DISTRESS και υποδιαιρούνται στα ακόλουθα βασικά είδη.
- Η υστερική νεύρωση σύμφωνα με την καινούρια διεθνή κατάταξη νόσων ονομάζεται φοβική αγχωτική διαταραχή (Phobie Anxiety Disorders).
- Η νεύρωση εμμονών ονομάζεται ψυχαναγκαστική-καταναγκαστική διαταραχή (Obsessive Compulsive Disorders).
- Η νευρασθένεια – το σύνδρομο ψυχολογικής κοπώσεως με αιτιολογία η σύγκρουση μεταξύ των επιθυμιών και δυνατοτήτων Neurotic Disorders.
- Οι βεγετονευρώσεις – οι σωματομορφές διαταραχές – Somatoform Disorders.
- Η ελάσσων κατάθλιψη ήπιας μορφής νευρωτικής προέλευσης – Mild Depressive Episode.
Όλες αυτές οι νευρώσεις με τη σειρά τους διαιρούνται σε δεκάδες τύπους νευρώσεων.
Σε περίπτωση των νευρώσεων η προσωπικότητα του ασθενή δεν «αλλοιώνεται», δεν διακόπτεται η λογική ροή σκέψης, διατηρείται η επικοινωνία με το περιβάλλον. Ο ασθενής είναι σε θέση να ελέγξει τις πράξεις του και προσπαθεί με δυσκολία επιστρατεύοντας τις δυνάμεις του, να διαχειρίζεται την νοσηρή κατάσταση. Σε περίπτωση των νευρώσεων η ικανότητα προς την εργασία διατηρείται αν και επιδεινώνεται αισθητά.
Οι νευρώσεις δεν είναι κληρονομικές παθήσεις. Οι αιτίες της δημιουργίας τους είναι γνωστές – DISTRESS.
Σύμφωνα με τη στατιστική, τον τελευταίο καιρό ο αριθμός των νευρώσεων αυξήθηκε κατακόρυφα. 37% του παγκόσμιου πληθυσμού υποφέρει από αυτές, ξεκινώντας από τις ήπιες μορφές (όπως η διαταραχή ύπνου), και καταλήγοντας στις βαριές μορφές, όπως η σεξουαλική δυσλειτουργία ( μη οργανικής προέλευσης).
Θα υπογραμμίσουμε, ότι οι νευρώσεις, ανεξαρτήτως της διάρκειάς τους και της βαρύτητάς τους, είναι αναστρέψιμες λειτουργικές διαταραχές. Σε περίπτωση της έγκαιρης παρεμβάσεις του ειδικού στην πλειοψηφία τους είναι θεραπεύσιμες .
Η αποτελεσματική μέθοδος της θεραπείας των νευρώσεων είναι η ψυχοθεραπεία.
Εκτός από την ψυχοθεραπεία σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιείται η φαρμακευτική αγωγή: τα υπνωτικά, τα ηρεμιστικά, τα τονωτικά, τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, η δράση των οποίων μερικές φορές δεν αποφέρουν μακροχρόνιο επιθυμητό αποτέλεσμα, καθότι η δράση τους είναι γενικευμένη και όχι επιλεκτική δεν αγγίζουν τις βαθιές υποσυνείδητες αιτίες (σύμφωνα με την άποψη των ψυχοαναλητικών). Συν του, η παρατεταμένη λήψη μερικών φαρμάκων (σε ορισμένες περίπτωσης) απαιτεί την αύξηση της δοσολογίας, που από τη δική της πλευρά μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνο σύνδρομο του εθισμού.
